Hoe
gereeld bid jy die volgende: “Seën hierdie voedsel aan ons liggame
Vader, en maak ons opreg dankbaar daarvoor. Amen.” ‘n Baie gewilde
gebed en dikwels gebruik deur duisende mense, elke dag. Wat sou ons
dit noem? ‘n Rympie? ‘n Aframmel van woorde? Die regte ding om te
doen? ‘n Gepaste manier om etenstyd te begin? Of is dit iets wat
diep uit die hart kom? Wel, miskien is dit net ‘n gewoonte, dan is
dit ten minste ‘n goeie gewoonte. Soms voeg ons dan nog so ietsie
by, veral as dit in ‘n spesifieke geselskap is. “… en seën die hande
wat dit voorberei het”. Dit word graag bygevoeg waar die gas aan die
tafel van die gasvrou bid. Ja wel, dit het sekerlik ‘n stukkie
ekstra waarde, of hoe? Moet wees.
Ons sien ‘n ruk gelede ‘n film
met die naam “Tornado – and the Kalahari Horse whisperer” en daar
speel ‘n toneel af waar ‘n kuiergas by die mense aan huis eet. Die
man van die huis het ‘n baie eenvoudige gebed gebid voor ete en
afgesluit met: “Here, seën asseblief my vrou wat hierdie ete vir ons
voorberei het.” Dit het nogal ‘n impak op my gemaak, want dis ‘n
persoonlike gebed vir sy vrou.
Nietemin, ek sit toe een oggend
met ‘n paar beskuite en ‘n koppie koffie by my en ek sê toe vir die
Here dankie daarvoor. En net daar besef ek hoe kragtig hierdie “rympie”-
gebed voor ete is, INDIEN ons dit regtig bedoel. “Seën hierdie
voedsel aan ons liggame Vader, en maak ons opreg dankbaar daarvoor.
Amen.” My gedagtes begin toe loop vanaf die tweede gedeelte. “…
en seën die hande wat dit voorberei het”.
Vat my gedagtes toe die pad in
trurat en ek sit en dink, hoe het hierdie beskuit op my bordjie
beland? Here, dankie vir Annerine wat dit in haar winkel aangehou
het. Dankie dat U vir haar die fondse beskikbaar gestel het om dit
by ‘n verskaffer aan te koop.
Maar dit moes op een of ander
manier daar aangekom het. Dalk met ‘n drywer wat namens die
verskaffer die aflewerings doen. Here, wees asseblief daagliks
met hierdie persoon op die pad waar dit soms so gevaarlik kan wees.
Behoed en bewaar hom asseblief en help hom om ook te kan oorleef met
‘n klein salaris.
Die verskaffer wat die beskuit
bak het natuurlik haar eie uitdagings. Om so ‘n besigheid aan die
gang te hou is nie maklik nie en oorlewing is soms maar moeilik met
so ‘n bedryf. Daar moet altyd geld wees (kontantvloei) om die
bestanddele aan te koop. Miskien is dit ‘n klein tuisonderneming
waar mamma maar na-ure bak om die pot aan die kook te help hou. En
ek wonder: Is dit dalk ‘n enkelma wat finansieël sukkel en in die
aande haar geldjie aanvul? Is die lewe se uitdagings soms vir haar
ook te veel? Here, wees asseblief met hierdie dame, dalk is sy
nou besig om hierdie takie met ‘n stokflou lyf uit te voer, nadat sy
die hele dag gewerk het. Here, daar waar haar kindertjies nou in die
bed lê en snoesig slaap, weet hulle nie dat mamma nou besig is om
alles in haar vermoë te doen om die pot aan die kook te hou nie.
Here, help haar asseblief dat haar gesondheid en kragte hou, sodat
sy die beste vir haar kinders kan doen. En Here, laat haar
verskaffers haar asseblief op tyd betaal wat haar toekom.
My gedagtes het verder geloop
na die Supermark waar die bestanddele verkoop word. Hoe dikwels sien
jy nie hoe die dames by die kassiere tot laat werk nie en dan,
wanneer dit stikdonker is, moet hulle in die wind en weer by die
huis kom. Huis? ‘n Sink kaia. Is dit ‘n huis? Die kinders wag al
lankal vir ma om te kom kos maak en hulle dalk te help met skoolwerk.
Taxi ry (luukse vervoer?) is die enigste manier om daar te kom, en
nogal baie duur. Sy sal BAIE laat by die huis kom. Here, U sien
hierdie mense se omstandighede. Hulle kry bitterlik swaar in daardie
blik-huis, daar is gewoonlik nie lopende water nie en ‘n warm bad is
onmoontlik. Vader, leer vir my geduld wanneer ek by daardie kassier
staan, wanneer sy dalk al bietjie stadiger werk en soms ‘n fout maak
met die kleingeld. Here, U het gesien dat sy dalk al 4 uur moes
opstaan om deur die donker paadjies tussen die huisies moes deurstap
om my te kom bedien met ‘n glimlag. Here seën haar met vreugde, en
genoeg lewensmiddele om te kan versorg. En Here, daardie ou klein
lyfies van haar kinders wat al baie vroeg iewers gelos moet word,
soms in bitter koue, moet haar as ma en versorger se hart soms breek,
veral as hulle nog boonop siek is. Here, ek weet nie wat ek regtig
bedoel as ek vra vir seën nie, want dit klink so leeg, hier waar ek
bid in die luukse van my warm bed, maar Here, seën hulle asseblief.
En help haar om krag te hê om reg deur die dag te glimlag vir ons
ryk mense.
Toe ek by hierdie punt kom het
ek begin dink dat ek hierdie kits-tafelgebed van my so absoluut leeg
klink. Waarvoor bid ek? Of liewer, waarvoor bid ek nié? Hoe gemaklik
is dit nie om na die naaste winkel toe te ry nie. Alles is daar, in
oorvloed en ek kan na hartelus koop as ek die geld daarvoor het. Die
fabrieke wat ons voedsel verwerk, was nog nooit, ooit, een enkele
keer in my tafel gebed nie. Dis dan outomaties, ek stap net in die
winkel in ek koop. Here, daar is soveel mense wat swoeg en sweet
in hierdie fabrieke, en hierdie werkers word soms onder geweldige
druk gesit om teikens te haal. Here, U weet hoe min hierdie
hande-arbeiders verdien, en hoe sleg die werksomstandighede soms is.
Here, gee asseblief vir hierdie mense net IETS om na uit te sien,
want in daardie yskoue, of vuurwarm fabrieke, kan dit nie lekker
wees nie. Here, hulle doen daai werk nie om hulle borde met daardie
selfde lekkernye en uitsoek kos te vul nie, hulle werk vir min geld
en kan nie eers hulle eie handewerk geniet nie. Hulle moet soms
tevrede wees met net ‘n bietjie pap en melk wat hulle met ‘n karige
salaris kan koop. Here, seën hulle asseblief ook. Wat beteken seën
Here?
Ai, het jy al agter ‘n groot
trok beland? Een wat sukkel om die bult op te kom omdat hy hopeloos
te swaar gelaai is. Op pad terug van jou luukse vakansie by die
Suidkus is dit die laaste ding wat jy wil hê. Daar in jou Mercedes.
Daardie dit en datse drywer wil nie in die geel baan in ry sodat ek
kan verby kom nie (al is dit teen die padreëls). En dan maak hulle
teenwoordigheid in die toilette by die stilhouplekke langs die pad
ons lewe nog meer ondraaglik. As hierdie vervlakste trokke net kan
ophou om my lewe te versuur. Here, hierdie ouens het ‘n aaklige
werk. Hulle werk soms ondraaglike lang ure en werk ook vir uiters
min vergoeding. Here, hulle sien nie eers hulle kinders grootword
nie, hulle is soms so lank tye van die huis af. Vader, wees
asseblief ook met hulle op die pad, veral as die eienaars nie die
voertuie in stand hou nie en dit dikwels ook vir hulle
lewensgevaarlik is om dit te bestuur. Here , help hulle asseblief
ook om wakker te bly in die nag sodat hulle nie ‘n gevaar vir ander,
of vir hulleself sal wees nie. Here, seën hulle ook met U
teenwoordigheid in daardie trok”.
Voedsel sekerheid. Al gehoor
van die woord? Die vermoë vir ‘n land om kos te verskaf aan sy
inwoners. En ja, dis die werk van daardie “ryk” boer. Boerdery is
mos lekker, jy sit heeldag op die stoep en bulder orders uit. Nee
vriend, boerdery is deesdae hoegenaamd nie meer die winsgewende
bedryf van weleer nie. Mense boer vir die liefde vir die grond,
verseker nie meer vir astronomiese winste nie. En die elemente
bepaal soms die oes, en verliese is jou eie. Here, wees asseblief
met hierdie handjie vol dapper mense wat vir die hele land moet kos
gee. Here, vergewe my dat ek nie vir hulle gebid het toe hulle
skielik 50% meer moes betaal vir arbeid nie, of dat hulle peperduur
toerusting sal hou nie. Vader, U weet hoe afhanklik hulle van die
seisoene en die weer is. Here, seën ons boere met goeie oeste en die
regte klimaatsomstandighede, sodat hulle kan oorleef, maar ook sodat
ons kan oorleef. Here, U weet hoeveel plaasmoorde plaasvind. Beskerm
asseblief hierdie mense se lewens. Here, help hulle ook wanneer
onrus gestook word deur roekelose mense wat net vir eie gewin die
arbeiders in opstand laat kom. Here, ek bid ook vir die plaaswerkers
wat ook onder moeilike omstandighede moet werk vir min geld, sodat
ek kan smul aan my bord kos. Here, vergewe my dat ek nog nooit vir
‘n boer gebid het voor ek eet nie.
So besef ek dat my afgerammelde
woorde soveel meer kan inhou as net ‘n rympie. Moet ek nie dalk voor
elke ete net vir een van hierdie mense in hierdie ketting by die
naam bid nie? Moet ek nie dalk elke dag van die week iemand
uitsonder in my tafelgebede nie? Een dag vir die winkeltjie waar ek
my beskuit koop, een dag vir die mense in die supermark, die drywers
op die paaie, die mense in fabrieke, die boere, die mense wat
bemesting vervaardig, ens.
“… en maak my opreg dankbaar
daarvoor”. Dankbaar? Ek het dan gewerk vir hierdie kos, ek het vroeg
opgestaan en heeldag gewerk, nooit gestaak nie, my eie gesin
afgeskeep en soms laat by die huis gekom. Ja, ek is dankbaar, maar
is hierdie werkers teenoor my as verbruiker dankbaar? Sonder dat ek
koop het hulle geen mark nie. Kom ons bid:
Here, dankie dat elke
asemteug wat ek inneem om my werk te doen, verniet is. Dankie Here
dat U vir my goeie gesondheid gee om te kan werk, en dankie Here dat
ek die voorreg van ‘n goed-betaalde werk kan hê. Here, dankie dat
dit vir my die vermoë gee om luuks te bly en in styl te ry en dankie
dat ons die vermoë het om ons kinders voor die skool se hek af te
laai. Here, ek verdien dit nie om die kaia-lewe vry te gespring het
nie, dis genade. Here, dankie dat ek die geleentheid gehad het om te
studeer en ‘n goeie lewe te verseker, en ek dit ook vir my kinders
kan gee, sodat hulle ook die goeie lewe sal lei. Vader, ek weet daar
is miljoene in ons land wat nie kan bekostig om te eet wat ek nou
eet nie, maar wel ook smag na so ‘n lewe. Ja Here, hierdie lewe en
hierdie land waaroor ek elke dag kla. Here, ek het nog nooit een dag
in my lewe honger gaan slaap nie. Verdien ek dit ? Ek glo nie Here.
Maar maak my opreg dankbaar daarvoor, want self kry ek dit nie reg
nie. En Here, moet asseblief nie hierdie luukse lewe van my wegvat
nie.
“Seën hierdie voedsel aan my
liggaam…”
Here, help my om die energie
wat ek deur hierdie voedsel inneem, ook tot voordeel van ander sal
aanwend. Here, laat ek nie my kragte en seën selfsugtig vir myself
hou nie. Here, laat ek ook ‘n seën vir my gesin wees. Vader, ek vra
vergifnis dat ek so selde dankie sê vir die feit dat U my liggaam so
wonderbaarlik geskep het om heerlike kos voor te berei, dit werklik
kan geniet, die wonderlike smake kan proe en kan leef. Here, dankie
ook dat dit so ‘n voorreg is om dit saam met ander dit te kan geniet.
Mag jou dankie gebed ook vir
jou meer beteken as ‘n flink rympie, en as net ‘n paar woorde wat
uit die weg geruim moet word sodat ons die bord kan nader trek.
JOHANNES 6:11
Daarna het Jesus die brood geneem, God daarvoor gedank en dit
uitgedeel aan die mense wat daar gesit het, en net so ook soveel van
die vis as wat hulle wou hê.
HANDELINGE 27:35
Nadat Paulus dit gesê het, het hy brood geneem, God in die
teenwoordigheid van almal gedank, dit gebreek en begin eet.
1 KORINTIËRS 11:24
…en, nadat Hy God daarvoor gedank het, het Hy dit gebreek en gesê:
“Dit is my liggaam; dit is vir júlle. Gebruik dit tot my gedagtenis.”
“Seën hierdie voedsel aan ons
liggame Vader, en maak ons opreg dankbaar daarvoor. Amen.”